नारी तिमी हौ सबको आशा
कुन शब्दमा दिउँ परिभाषा
खुशीको संसार हौ तिमी,
प्रेमको पुर्ण आकार हौ
घर आँगनलाई उज्यालो पार्ने
सूर्यको चमकार हौ
कही शक्तीको अवतार जस्तै
कहीं ईश्वरको चमत्कार जस्तै ,
नारी तिम्रो रुप अनेक
कुन शब्दमा दिउँ परिभाषा
नारी तिमी हौ बिश्वको आशा
महिलाको रोजगारिको अधिकार, समान ज्याला ,प्रजनन अधिकार, सम्पत्तिमा अधिकार र मताधिकारको माग राखेर गरिएको समग्र महिला आन्दोलनको दिन हो मार्च ८ । आज १११औं अन्तराष्ट्रिय महिला दिवस बिश्वभर मनाईदैछ । लोकतन्त्रमा सशक्तिकरणको आधार संबिधान हो । नेपालको संबिधानको मुल मर्मले महिला र पुरुष दुबैलाई समान अधिकार दिएको छ । तापनी अझै कतिपय अवस्थामा कानुनभित्रको बिभेद कायमै छ । जसरी एउटा पंछिलाई स्वतन्त्र आकाशमा खुल्ला भएर उड्नको लागी २ वटा पंखेटाको जरुरत पर्दछ त्यस्तै यो समग्र सृष्टि सहजताका साथ सुचारु हुनको लागी महिला रुपी पंखेटाको पनी उत्तिकै बिकास हुनु पर्दछ । कुनै पनी राष्ट्र समृद्धिपथमा तबसम्म लम्कन सक्दैन जबसम्म त्यो देशका महिलाहरु काँधमा काँध मिलाएर चल्न सक्दैनन् ।
‘यत्र नार्यास्तु पुज्यन्ते रमन्ते तत्र देवता’ आर्थात जहाँ नारीको सम्मान हुन्छ त्यहाँ देवता पनि खुशी हुन्छन् । नारी यस्तो फुल हो जो पतझडमा पनी सधैं सुगन्ध फैलाई रहन्छ । सामाजिक परिबेश, पारिवारिक अवस्था, शैक्षिक, राजनितिक चेतनाका कारणले महिलाहरु चाहना हुँदा हुँदै पनी अवसरबाट बन्चित भई रहेका छन् । सिक्ने अवसर त्यती हुँदाहुँदै पनी जती जानेका छन् त्यो भन्दा बढी महिलाहरु समझदार हुन्छन् । जुन दिन आधा आकाश ढाकेका महिलाहरु सशक्त हुन्छन त्यो दिन घर, परिवार, समाज र यो राष्ट्रले पक्कै कोल्टो फेर्ने छ ।
हिजो मताधिकारबाट बन्चित भएका महिलाहरु आज देशका प्रमुख निकायमा पुग्ने सामर्थ्य राखेका छन् । तर त्यसले समग्रमा सबै महिला जगतलाई प्रतिनिधित्व गर्न सकेको छ की छैन भनेर हामीजस्ता नेतृत्वमा पुग्ने चाहना राखेका र नेतृत्वमा पुगेका महिलाहरुले एकपटक गम्भिर भएर सोच्ने बेला आएको छ । किन बरिष्ठ स्थानमा पदासिन हुनेहरुले समग्र महिला आन्दोलनको प्रतिनिधित्व गर्न सकिरहेको छैन ? किन हामी र हाम्रो भनेर फराकिलो सोचाई राखेर अगाडि बढ्न सकिरहेका छैनौं ? अब सधैं भरी दिएनन् र पाएनौं भनेर रुन्चे गित गाउनु भन्दा नेतृत्वको अवसर भएका, पाएका, पुगेकाहरुको संरक्षण गर्दै गर्दै हुन खोज्ने, पाउन खोज्ने, जान खोज्नेको बाटो सहज गर्न हामी पनी लाग्ने की ? एकपटक आफैंले आफैंलाई गम्भिर भएर प्रश्न गरौं ।
भनिन्छ मयुरसंग भएको रंगिन पंखेटा हेर्दै सारा जगत मग्न हुन्छ, तर स्वयं मयुरले सधैं आफ्नो पन्जा हेरेर दूःख मनाउ गर्दै जिवन खेर फाल्छ । मयुर जस्तै आफ्नो महत्व नबुझेर कतै हामी पनि सबै कुराले पुर्ण हुँदा हुँदै पनी आफुभित्रको क्षमतालाई नचिनेर भएका कमजोरीको डरमा अगाडि बढ्नको लागी हिचकिचाई रहेका त छैनौं ? खियालागेपछी भएका हतियारको कुनै अर्थ रंहदैन, त्यसैले आउनुहोस समय छँदै भएका पंखेटाको उपयोग गरौं ।
दुर्गा, देबी, सरस्वती आदी नामले पुकारिरहँदा जिउँदा देबीहरुको बलात्कार गरी जिंउदै गाडिन्छ खै त्यहाँ कानुन ? खै त्यहाँ राज्य ? खै त्यहाँ न्याय ? अझै पनि दाईजो को निहुँ बोक्सीको निहुँ लगायतका कुनै न कुनै रुपमा पिसीइ रहनु पर्ने ? यस्ता विषयमा आवाज उठाउँ ।
त्यसैले, हरेक दिन महिलाको दिन हो, हरेक दिन शक्ति दिन हो, आजको यो एकता आजको यो सद्भाव बर्षै हम्रिो बिचमा रहने हो भने कुनै शक्तिले नारी शक्ति लाई डगमगाउने सामर्थ्य राख्दैन । १११ औं अन्तराष्ट्रिय महिला दिवसको सम्पुर्ण मातृ शक्तिमा शुभकामना ।
लेखक चितवनकी सामाजिक अभियानकर्मी हुन् ।
२० बैशाख, काठमाडौं । निर्वाचन आयोगले बैशाख १५ गते भएको उपनिर्वाचनको मतपरिणाम सहितको प्रतिवेदन राष्ट्रपति...
२० बैशाख, काठमाडौं । प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल र नेकपा एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीबिच भेटवार्ता भएको छ...
२० बैशाख, हेटौंडा । आज राष्ट्रिय सूचना तथा सञ्चार प्रविधि दिवस विविध कार्यक्रम गरी मनाइँदैछ । मुलुकमा सूचना तथा...
२० बैशाख, हेटौंडा । सशस्त्र प्रहरी बलका १८ जना वरिष्ठ उपरिक्षकहरुको सरुवा भएको छ । सरुवा हुनेमा साधारणतर्फ १६...
२० बैशाख, हेटौंडा । नेपाल र वेस्ट इन्डिज ‘ए’ बिचको चौथो टी–२० क्रिकेट बिहीबार खेलिँदै छ । खेल...
२० बैशाख, हेटौंडा । नेपालमा पश्चिमी वायु र स्थानीय वायुको आंशिक प्रभाव रहेको छ । देशको पहाडी भू-भागमा आंशिक...
२० बैशाख, हेटौंडा । टी–२० विश्वकप क्रिकेटका लागि टोली घोषणा भएको छ । नेपाल क्रिकेट संघ (क्यान) ले टी–२०...
१९ बैशाख, हेटौंडा। नेपाल पत्रकार महासंघ मकवानपुरको १८ औ वार्षिक साधारणसभा र १२ औ अधिवेशन बुधबार सम्पन्न भएको...
१९ बैशाख, हेटौंडा । स्थापना दिवसको अवसर पारेर सिस्नुपानी नेपाल मकवानपुरले बुधबार हेटौंडामा दुईजना स्रष्टालाई...
१२ बैशाख, हेटौंडा । बागमती प्रदेश सरकारले वैशाख २४ गते सार्वजनिक बिदा दिने निर्णय गरेको छ । प्रदेश सरकारको बुधवार...
९ बैशाख, हेटौंडा। पूर्व पश्चिम राजमार्ग अन्तर्गत हेटौंडा-१० मा भएको सवारी दुर्घटनामा घाईते व्यक्तिको उपचारको...
१० बैशाख, हेटौंडा। सरकारले मंगलबार सार्वजनिक बिदा दिएको छ। कतारका राजा अमिर शेख तमिम बिन हमाद अल थानीको नेपाल...
१२ बैशाख, हेटौंडा। त्रिभुवन राजपथ अन्तर्गत मकवानपुरको भीमफेदी-३ त्रिखण्डी नजिक मोटरसाइकल सुमोसँग ठक्कर खादा...
८ बैशाख, हेटौंडा। हेटौंडा औद्योगिक क्षेत्रमा रहेको कार्टुन उद्योगमा आगलागी भएको छ।आइतबार बिहान हेटौंडा-८ मा...
१४ बैशाख, हेटौंडा । काठमाडौँको न्युरोडबाट एक किलो ८ सय ग्राम सुन र डेढ करोड नगदसहित ७ जना पक्राउ परेका छन् । पक्राउ...
१५ बैशाख, हेटौंडा। हेटौंडा हुदै काठमाडौँ जोड्ने बैकल्पिक मार्गको रुपमा रहेको कान्तिलोकपथ बैशाख १६ गते ...
१३ बैशाख, हेटौंडा। मकवानपुरको मनहरीमा खोलामा डुबेर एक जनाको मृत्यु भएको छ ।बिहीबार दिउँसो मनहरी खोलामा नुहाउन...
१८ बैशाख, ललितपुर । ललितपुरको गोदावरी नगरपालिका–४ स्थिति तपेश्वर सामुदायिक वनमा लागेको डढेलो निभाउने क्रममा...