प्रदेश सभा ३ को हिउँदे अधिवेशन यही पुस २१ गतेबाट शुरु भै रहेको छ । पुग नपुग ४ महिनापछि शुरु भै रहेको यो अधिवेशनलाई प्रदेशले मात्र नभएर सिंगो राष्ट्रले उत्सुकताका साथ हेरिरहेको छ । कारण यही अधिवेशनमा प्रदेश ३ को स्थायी राजधानी र नामाकरणको टुंगो लाग्नेछ भन्ने धेरैलाई विश्वास छ ।
२३ गते दिउँसो ३ बजे शुरु भएको बैठकमा प्रदेश राजधानी सम्भाव्यता अध्ययन समितिको प्रतिवेदन माथि औपचारिक छलफल शुरु भएको छ । २०७५ असार २६ गते नै टेबुल गरिएको र २०७६ बैशाख ३१ गते सभामुख सानुकुमार श्रेष्ठले सदनमा स्थायी राजधानी र नामाकरण टुंग्याउन कार्यविधि पेश गरेका थिए । प्रदेशसभाबाटै प्रदेश राजधानी सम्भाव्यता अध्ययन विशेष समिति गठन भएको थियो र समितिले प्रतिवेदन समेत पेश गर्यो । तर प्रतिवेदनमाथि ढिलै भएपनि छलफल शुरु भई टुंगोमा पुग्ने कुरालाई धेरैले राम्रो संकेतको रुपमा लिएका छन् ।
राजधानीबारे छलफल गर्दा विविध विचारहरु आएका छन् । यसै सिलसिलामा मेरो मनमा पनि तमाम प्रश्नहरु उठेका थिए र मैले आफुले आफैलाई प्रश्न गर्दा ३ नम्बर प्रदेशको राजधानी मकवानपुरको हेटौँडा नै उपयुक्त हो भन्ने लाग्यो ।
पूर्व प्रधानमन्त्री सम्मानीय शेरबहादुर देउवाको नेतृत्वको सरकारले गहन अध्ययन, अवलोकन, विज्ञहरुको सुझाव अनुसार राष्ट्रको हित हुने दरदृष्टि र दिर्घकालिन दृष्टिकोणले हेटौँडालाई अस्थायी राजधानी तोकेको कुरा सर्वविदितै छ । हाल नेकपाको बहुमतको सरकारले पछि सोही कुरालाई सरकारलाई हेटौँडा राजधानी राख्न निर्देशन दिएको कुरा हामीले सुन्यौ । संविधानको धारा २८८ (२) ले प्दान गरेको प्रदेशसभाको अधिकार हनन गरिएकोमा विरोध र खेद प्रकट गर्यौं । किनभने बृहत छलफलबाट प्रदेशको राजधानी र नामाकरण सर्वसम्मतबाट निर्णय हुनुपर्छ भन्ने मान्यता हाम्रो थियो र हामी प्रतिपक्षले पनि यो विषय टुंगो लगाउन सकारात्मक भूमिका खेल्नुपर्छ भन्ने हामी सबैको धारणा रहेको छ ।
अर्को कुरा यो दुई तिहाईको प्रदेश सरकारले पूर्व सरकारले गरेको उचित निर्णयलाई अवलम्बन गरी त्यसैलाई निरन्तरता दिने निर्णय स्वागत योग्य छ जो राष्ट्रहितको पक्षमा छ । अनेक विचार, शंका उपशंका उठ्नु, बहस हुनुपर्छ जो भएको छ तर समितिले दिएको ५ वटा जिल्लाहरु काभ्रे, मकवानपुर, भक्तपुर, चितवन र नुवाकोटमध्ये मकवानपुर नै उत्तम हुनेछ भन्ने जनधारणा पनि आईसकेको छ ।
प्रदेशको अस्थायी राजधानी हेटौँडामा करिब डेढ लाख जनसंख्या भएको पुरानो हरित नगरी हो । यति मात्रै नभई विगतमा पाँच विकास क्षेत्र मध्ये मध्यमाञ्चल विकास क्षेत्रको रसुवादेखि बारासम्मको १९ जिल्लाको सदरमुकाम पनि रहेको सबैलाई अवगत नै छ । यस अर्थले पनि रणनीतिक दृष्टिले पनि स्थायी राजधानी हेटौँडा नै उपयुक्त छ । सुरक्षाको दृष्टिकोणले पनि प्रहरी र सेनाको प्रदेशस्तरीय कार्यालय समेत मकवानपुरमा रहेको दजर्नौ क्षेत्रीय कार्यालयहरुका सुविधा सम्पन्न भवनहरु रहेकोले राजधानीका लागि आवश्यक पूर्वाधारको पनि पर्याप्तता रहेको छ । हेटौँडा राष्ट्रियता, स्वाधिनता र अखण्डताको लागि पनि राजधानीका लागि उपयुक्त छ ।
व्यक्तिगत हिसाबले हेर्ने हो भने सबै माननीयहरुका लागि प्रदेशको राजधानी पनि काठमाडौं नै उपयुक्त स्थान हो । त्यहाँ हरेक सुख सुविधा छ, धेरै माननीयहरुको निवास छ तर राष्ट्रको समग्रीविकासको लागि, संघीयताको कार्यान्वयनका लागि व्यक्तिगत सुविधा न्यून स्थानमा रहन्छ ।
दुई बर्ष अस्थायी राजधानी हेटौँडामा भै सकेको छ र केही पूर्वाधार पनि निर्माण भैसकेको र धेरैको मनस्थिति पनि हेटौँडामा भएकाले राजधानी सारिरहनु पनि राष्ट्रलाई आर्थिक व्यय भार अवश्य पर्ने छ । दुई बर्षसम्म अस्थायी मनस्थिति, अस्थायी सरकार जस्तो अनुभव गरेको जनताले फेरी दुई ति बर्ष त्यही मनस्थिति र अन्यौलको वातावरणमा गुज्रनुपर्नेछ भन्ने कुरा विज्ञहरु भन्दछन् । सरकारको राम्रो प्रयासलाई हामी सबैले सहयोग गर्नुपर्ने हाम्रो कर्तव्य हो भने जनहित विपरितको कार्यलाई खबरदारी र बिरोध गर्नु हाम्रो कर्तव्य हुन्छ । स्थायी राजधानी बनाउने कार्यलाई सघाउने हाम्रो कर्तव्य हो र हेटौँडा नै राजधानी बनाउनु जरुरी छ भन्ने मेरो धारणा छ ।
kc.bijaya@gmail.com (उनी नेपाली कांग्रेसकी प्रदेशसभा सांसद हुन् ।)
३ जेठ, हेटौंडा । मनहरी गाउँपालिका-६ रुपाचुरीमा रहेको सगरमाथा आधारभुत विद्यालयको ४ कोठे भवनको शिलान्यास गरिएको छ...
३ जेठ, काठमाडौं। बिहीबार बसेको प्रतिनिधिसभाको बैठकमा कांग्रेस र एमालेका सांसदहरु बिच धकेलाधकेल भएको छ।साँझ ४...
३ जेठ, हेटौंडा । मनहरी गाउँपालिकाको ३ वटा वडाका सीमान्तकृत र अतिविपन्न चेपाङ समुदायका एकल महिलाको लागि टुकी...
३ जेठ, काठमाडौं । राष्ट्रियसभाको बैठक स्थगित भएको छ । नेपाली कांग्रेसले अवरोध गरेपछि राष्ट्रियसभा बैठक स्थगित...
३ जेठ, काठमाडौं । गत २९ बैशाखदेखि अनसनरत डा. गोविन्द केसीको स्वास्थ्य अवस्था बिग्रिएपछि अस्पताल भर्ना गरिएको छ...
३ जेठ, काठमाडौं । नेकपा एकीकृत समाजवादी पार्टीले उपप्रधान एवम् गृहमन्त्री रवि लामिछाने माथि सरकारी ठगी प्रकरणमा...
३ जेठ, काठमाडौं । सुदूरपश्चिम प्रदेशका मुख्यमन्त्री दीर्घबहादुर सोडारीले विश्वासको मत प्राप्त गरेका छन् ।...
३ जेठ, काठमाडौं । प्रतिनिधिसभा बैठक आज अपरान्ह ४ बजेका लागि सारिएको छ । विहान ११ बजेका लागि बोलाईएको बैठक अपरान्ह...
३ जेठ, काठमाडौं । नेपाली बजारमा बिहिबार सुनको मूल्य प्रतितोला १६ सय रुपैंयाले बढेको छ । बिहिबार सुनचाँदीको...
२ जेठ, हेटौंडा । हेटौंडा-धरान चतरा सडक अन्तरगत बागमती गाउँपालिकामा बुधबार साँझ भएको सवारी दुर्घटनामा एकजनाको...
२८ बैशाख, हेटौंडा । अश्लिल भिडियो सामाजिक सञ्जालमा हालेर श्रीमतीको चरित्रहत्या गरेको आरोपमा मकवानपुरका एक युवक...
२२ बैशाख, हेटौंडा। मकवानपुरको थाहानगरमा लोडर पल्टिदा च्यापिएर हेल्परको ज्यान गएको छ। शनिबार दिउँसो थाहा ९...
२३ बैशाख, हेटौंडा। हेटौंडा उपमहानगरपालिकाको नियमित कामकाज आइतबार (आज) एक दिन बन्द रहने भएको...
२९ बैशाख, हेटौंडा। मकवानपुरको हेटौंडामा भतिजाले आफ्नै काकीलाई कैची प्रहार गर्दा काकी गम्भीर घाइते भएकी...
१ जेठ, हेटौंडा । नेपाली कांग्रेस मनहरी गाउँपालिकाको २ वटा वडामा मंगलबार अगुवा कार्यकर्ता भेला तथा छलफल गरेको छ...
२६ बैशाख, ताप्लेजुङ । ताप्लेजुङको पाथिभरा याङ्वरक गाउँपालिका–४ डुम्रिसेमा ट्याक्टर दुर्घटना हुँदा एक...
२८ बैशाख, हेटौंडा । मकवानपुर प्रहरीले नक्कली नोटसहित ५ जनालाई पक्राउ गरेको छ । मकवानपुर प्रहरी प्रवक्ता लक्ष्मी...
२९ बैशाख, हेटौंडा । हेटौँडा अस्पतालको स्वामित्व मदन भण्डारी स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानलाई हस्तान्तरण गर्न...