सुचना प्रविधी, एकिकृत सञ्चार र टेलिकम्यूनिकेशनको संयोजनले नै सुचना सञ्चार प्रविधीको विकास सम्भव भएको छ । सुचना प्रविधीभित्र विषेशत कम्प्यूटरको प्रयोगबाट विभिन्न सुचना संग्रहित गर्ने, पूर्नप्रयोग गर्ने, तथ्यांक र जानकारीहरुको विष्लेषण गर्ने आदि पर्दछन् । यो व्यक्तिगत वा मनोरञ्जनका लागि भन्दा पनि व्यवसायिक परिपे्रक्षमा प्रयोग गरिन्छ ।
त्यस्तै शुरुका दिनहरुमा एकिकृत सञ्चार प्रविधीहरु सन्देश, ईमेल, वेब साइट, भिडियो आदिलाई व्यवसायिक प्रयोजनकालागी बढी प्रयोग भए तापनि यसको व्यापकता बढदै गएको पाइन्छ । सामान्यता संकेत, सन्देश, लेख, तस्विर, अवाज, सूचना आदि कुनै किसिमको विद्युतीय साधनबाट प्रवाह हुने पद्धतीलाई टेलीकम्यूनिकेशन भन्ने बुझिन्छ । यसले मानिसको जिवनमा प्रत्यक्ष वा परोक्ष, सकारात्मक र नकरात्मक असर पारिरहेको छ । विशेष गरी हाम्रो दैनिक जीवन, सामाजिक सञ्जाल र सञ्जालिकरण, शिक्षा, स्वास्थ्य, वाणिज्य, बैंकिङ, रोजगारी आदिमा यसले ठुलो असर पारेको हुन्छ । यी प्रविधीको प्रयोगले मानवजीवनको हरेक पक्षहरुलाई प्रभाव पार्दछ ।
मानिसको सामाजिक जीवनमा हुने विविध क्रियाकलाप, तौरतरिका र समग्र मनोसामाजिक पक्षमा समेत यसको व्यापक प्रभाव परेको विभिन्न अध्यनले देखाएको छ । मानिसको सामाजिक जीवनसंग जोडिएको विभिन्न पक्षहरु, स्वास्थ्य, शिक्षा, रोजगारी, आर्थिक, धार्मिक, सांस्कृतिक लगायत सामाजिक व्यवहार, बौद्धिकता, सिर्जनशिलता र तार्किकता आदिमा सुचना सञ्चार प्रविधिको ठुलो प्रभाव पारेको छ । राजनीतिक, आर्थिक र सामाजिक पक्षहरुको परिवर्तनमा यसले अहम् भूमिका खेल्दछ । व्यक्ति, परिवार, समूदाय, राष्ट्र र सिंगै अन्तराष्ट्रिय जगतलाई नै साँघुरो बनाएर समाजिक जीवनका आयामहरुलाई एक अर्कासंग सम्बन्धित गर्दै विश्वमा भाइचाराको भावना विकासमा मद्दत पुगेको छ ।
यस भित्रमा नवजिवनका सकारात्मक र नकारात्मक दुबै किसिमका प्रभावहरु पर्दछन् । यसले मानिसको दैनिकी व्यवस्थापन गर्ने, सहज बनाउने सामाजिक सम्बन्धलाई कायम र विकास गर्न मद्दत गर्ने, सुचना तथा जानकारी आदानप्रदान, सञ्चार र स्वरोजगार, ज्ञान प्राप्तिमा सहयोग, स्वास्थ्य साक्षरता र चेतना अभिवृदि गर्न मद्दत गर्ने जस्ता पक्षहरुलाई सकारात्मक प्रभावको रुपमा लिन सकिन्छ भने समाज र समाजिक जीवनलाई विकेन्द्रित गर्न, शारिरीक कार्यमा कमी हुनु, असुरक्षाको सम्भावना बढ्नु, प्रत्येक्ष भेटघाट र कुराकानीका कमी आउनु आदि नकारात्मक प्रभावको रुपमा लिन सकिन्छ ।
यसले मानवीय जीवनका महत्वपुर्ण पक्षसंगै सामाजिक जीवनमा प्रत्यक्ष प्रभाव पारेको छ । कुनै सुचना प्रवाहको लागि हप्ता,महिनासम्म समय लाग्ने अवस्था हटेर यति ठुलो ब्रम्हाण्ड भरि फैलिएको मानव संसारलाई एकै क्षणमा नियाल्न, बुझन र देख्न सकिने अवस्थाको सिर्जना भएको छ । जसले आर्थिक विकासमा समेत टेवा पुर्याएको छ र दैनिक जीवनमा सहजता ल्याएको छ । यद्यपि यस्ता प्रविधीहरुका अत्याधिक प्रयोगले मानिसको मनोसामाजिक स्वास्थ्य अवस्थालाई असर पारिरहेको छ । जसले विभिन्न अमानवीय व्यवहार र अपराधिक क्रियाकलापहरु गर्न मानिसहरुलाई प्रेरित गर्दछ भने अर्कातिर मानिसको सिर्जनशिलतामा पनि ह्रास आइरहेको पाइन्छ ।
नेपालको सम्बन्धमा हेर्ने हो भने सिमित श्रोतसाधन, बेरोजगारी, आर्थिक सामाजिक भिन्नतासंग लडिरहेको हाम्रो समाज कालान्तरमा सुचना र सञ्चारको सञ्जाल प्रयोग व्यवस्थीत र उद्धेश्यपरक बनाउन जरुरी छ । अन्यथा यसले मानवीय संवेदनशिलतालाई समेत नकारात्मक असर पार्दै समाजलाई उल्टो गतितिर धकेल्न सक्छ । यति हुँदाहुँदै सुचना र सञ्चार प्रविधिको समुचित र अर्थपुर्ण प्रयोगले मानव जीवनलाई सहजता प्रदान गर्दै समग्र विकासमा समेत टेवा पुर्याउछ । सूचना प्रविधिको प्रयोगलाई सकारात्मक ढंगले गर्दा समाज रुपान्तरणमा समेत टेवा पुग्नेतर्फ सबै सचेत हुनु जरुरी छ ।
३ जेठ, हेटौंडा । मनहरी गाउँपालिका-६ रुपाचुरीमा रहेको सगरमाथा आधारभुत विद्यालयको ४ कोठे भवनको शिलान्यास गरिएको छ...
३ जेठ, काठमाडौं। बिहीबार बसेको प्रतिनिधिसभाको बैठकमा कांग्रेस र एमालेका सांसदहरु बिच धकेलाधकेल भएको छ।साँझ ४...
३ जेठ, हेटौंडा । मनहरी गाउँपालिकाको ३ वटा वडाका सीमान्तकृत र अतिविपन्न चेपाङ समुदायका एकल महिलाको लागि टुकी...
३ जेठ, काठमाडौं । राष्ट्रियसभाको बैठक स्थगित भएको छ । नेपाली कांग्रेसले अवरोध गरेपछि राष्ट्रियसभा बैठक स्थगित...
३ जेठ, काठमाडौं । गत २९ बैशाखदेखि अनसनरत डा. गोविन्द केसीको स्वास्थ्य अवस्था बिग्रिएपछि अस्पताल भर्ना गरिएको छ...
३ जेठ, काठमाडौं । नेकपा एकीकृत समाजवादी पार्टीले उपप्रधान एवम् गृहमन्त्री रवि लामिछाने माथि सरकारी ठगी प्रकरणमा...
३ जेठ, काठमाडौं । सुदूरपश्चिम प्रदेशका मुख्यमन्त्री दीर्घबहादुर सोडारीले विश्वासको मत प्राप्त गरेका छन् ।...
३ जेठ, काठमाडौं । प्रतिनिधिसभा बैठक आज अपरान्ह ४ बजेका लागि सारिएको छ । विहान ११ बजेका लागि बोलाईएको बैठक अपरान्ह...
३ जेठ, काठमाडौं । नेपाली बजारमा बिहिबार सुनको मूल्य प्रतितोला १६ सय रुपैंयाले बढेको छ । बिहिबार सुनचाँदीको...
२ जेठ, हेटौंडा । हेटौंडा-धरान चतरा सडक अन्तरगत बागमती गाउँपालिकामा बुधबार साँझ भएको सवारी दुर्घटनामा एकजनाको...
२८ बैशाख, हेटौंडा । अश्लिल भिडियो सामाजिक सञ्जालमा हालेर श्रीमतीको चरित्रहत्या गरेको आरोपमा मकवानपुरका एक युवक...
२२ बैशाख, हेटौंडा। मकवानपुरको थाहानगरमा लोडर पल्टिदा च्यापिएर हेल्परको ज्यान गएको छ। शनिबार दिउँसो थाहा ९...
२३ बैशाख, हेटौंडा। हेटौंडा उपमहानगरपालिकाको नियमित कामकाज आइतबार (आज) एक दिन बन्द रहने भएको...
२९ बैशाख, हेटौंडा। मकवानपुरको हेटौंडामा भतिजाले आफ्नै काकीलाई कैची प्रहार गर्दा काकी गम्भीर घाइते भएकी...
१ जेठ, हेटौंडा । नेपाली कांग्रेस मनहरी गाउँपालिकाको २ वटा वडामा मंगलबार अगुवा कार्यकर्ता भेला तथा छलफल गरेको छ...
२६ बैशाख, ताप्लेजुङ । ताप्लेजुङको पाथिभरा याङ्वरक गाउँपालिका–४ डुम्रिसेमा ट्याक्टर दुर्घटना हुँदा एक...
२८ बैशाख, हेटौंडा । मकवानपुर प्रहरीले नक्कली नोटसहित ५ जनालाई पक्राउ गरेको छ । मकवानपुर प्रहरी प्रवक्ता लक्ष्मी...
२९ बैशाख, हेटौंडा । हेटौँडा अस्पतालको स्वामित्व मदन भण्डारी स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानलाई हस्तान्तरण गर्न...